Johan Oskam
25 juni 2025 Blogs

Wat is een energiemanagementsysteem (EMS) eigenlijk? Wat levert zo’n systeem je op? Hoe werkt een EMS? En wat kost een systeem je ongeveer? Energytrend neemt je mee in de wereld van energiemanagement.

Wat is een EMS?

Een EMS is een slim systeem dat het energieverbruik en de energieopwekking binnen je bedrijf meet, analyseert en vaak ook aanstuurt. Het EMS zelf is een compact kastje (hardware) dat in je hoofdverdeelkast geplaatst wordt. Met behulp van software wordt dat kastje verbonden met bijvoorbeeld je zonnepanelen, laadpalen, warmtepomp, aggraat of accu’s. Met wat maatwerk is het vaak ook mogelijk om een EMS te verbinden met machines, installaties of sensoren.

Hoe werkt een EMS?

Een EMS verzamelt via een kWh-meter real-time data over de energie die je opwekt en/of verbruikt. Die data worden meestal in een dashboard weergegeven, zodat jij tot op de minuut nauwkeurig inzicht krijgt in de energiestromen binnen je pand. Ook als je een grootverbruiker bent. Veel EMS’en bieden ook de mogelijkheid om je energiesysteem automatisch aan te sturen. Het EMS schakelt dan bijvoorbeeld je zonnepanelen uit bij negatieve stroomprijzen of machines af als je de grens van je gecontracteerde vermogen bereikt. Ook kan een EMS je helpen om stroom die je hebt opgeslagen in een accu op het slimste moment te gebruiken. Dat werkt via slimme algoritmes.

Welke soorten EMS’en zijn er?

De laatste jaren zijn er steeds meer energiemanagementsystemen op de markt gekomen. De keuze is dus toegenomen en er zijn grote verschillen tussen EMS-leveranciers en de oplossingen die ze bieden. We zetten de twee belangrijkste verschillen voor je op een rij:

  • Flexibiliteit: Je hebt merkspecifieke en universele EMS’en. Een merkspecifiek EMS werkt alleen met apparatuur van dezelfde leverancier. Een universeel EMS is te koppelen aan alle soorten assets van verschillende merken, zoals zonnepanelen, warmtepompen, laadpalen, batterijen en meer.
  • Functionaliteit: Sommige EMS’en kunnen alleen je energieverbruik en energieopwekking monitoren en analyseren. Je krijgt dan dus ‘inzicht’. Andere EMS’en kunnen je energieverbruik ook aansturen en zijn daarmee echt een ‘brein’ van je energiehuishouding.
  • Kwaliteit: Het ene EMS blinkt uit in beveiliging van je data, waar het andere EMS juist veel opties biedt aan specifieke sturingsregelingen. Weer een ander EMS levert veel mogelijkheden voor digitale koppelingen of biedt een meerwaarde doordat het systeem offline kan functioneren.
  • Prijs: Elke leverancier hanteert zijn eigen prijsberekening structuur waardoor vergelijken erg moeilijk wordt. Naast aanschafkosten betaal je ook voor gebruikerskosten.

Waarom een EMS steeds belangrijker wordt

De energiemarkt verandert razendsnel. Netcongestie maakt het voor veel bedrijven lastig om uit te breiden, teruglevering van stroom wordt steeds vaker beboet en energiekosten zijn grilliger dan ooit. Steeds meer bedrijven zoeken daarom naar manieren om grip te krijgen op hun verbruik. Een energiemanagementsysteem (EMS) helpt je daarbij. Of je nu boetes wilt voorkomen, energie wilt besparen of voorbereid wilt zijn op toekomstige investeringen: een EMS is de logische eerste stap.

Wanneer is een EMS interessant voor jou?

Dit zijn typische signalen dat je een EMS zou kunnen gebruiken:

  • Je krijgt waarschuwingen of boetes voor het overschrijden van je gecontracteerd vermogen.
  • Je moet steeds vaker betalen voor teruglevering van zonne-energie.
  • Je energiekosten zijn onverklaarbaar hoog of schommelen sterk.
  • Je moet een duurzaamheidsverslag opstellen, maar hebt geen data.
  • Je valt onder de energiebesparingsplicht van de overheid.

Wat levert een EMS je op?

Een EMS helpt je om grip te krijgen op energiestromen in je bedrijf. Dit zijn een aantal belangrijke, concrete voordelen van een EMS:

  • Inzicht in energiestromen voor betere beslissingen en investeringen.
  • Lagere energiekosten door slim aansturen van verbruik en opwek.
  • Geen boetes door sturing op gecontracteerd vermogen.
  • Automatisch schakelen bij negatieve teruglevertarieven (bijv. zonnepanelen afschakelen of aftoppen zodat je alleen nog opwekt voor eigen verbruik).
  • Vooruit kunnen plannen met data over piekmomenten en trends.

Hoe kies je het juiste EMS?

Wat voor jou het beste EMS is, hangt af van verschillende zaken. Denk bijvoorbeeld aan:

  • De energie-uitdagingen die je nu hebt
  • Jouw groeiambities en energieplannen
  • De manier waarop je werkt en de inrichting van je bedrijfsprocessen
  • Je huidige technische infrastructuur

Energytrend helpt je om op basis van deze en andere factoren het juiste EMS te kiezen. We doen daarvoor een quickscan bij jou op locatie en vergelijken alle universele EMS’en in de markt. Vervolgens ontvang je een voorstel van het EMS dat het beste aansluit bij jouw situatie.

Is een EMS een slimme investering?

Absoluut. Want hoe de energiemarkt zich de komende jaren ook ontwikkelt, je hebt altijd een systeem nodig waarmee je energie in je bedrijf kunt sturen. Een universeel EMS is een no-regret maatregel tegen een relatief lage investering. Je bespaart direct met slimmer energiemanagement, terwijl je vervolgkeuzes zoals de aanschaf van zonnepanelen of een accu kunt uitstellen tot je er financiële ruimte voor hebt, de aanschafprijs lager is of de opslagcapaciteit voldoet aan jouw behoeften. Wist je dat een bedrijf zonder zonnepanelen en energieopslag toch al 10 - 15% kan besparen door met een EMS het sluipverbruik terug te brengen?

Wat kost een EMS?

Dat verschilt per EMS en hangt ook af van jouw bedrijfsituatie. Volstaat een standaardoplossing voor jou? Dan moet je ongeveer denken aan een investering tussen de 2.000 en 6.000 euro. Dat zijn je kosten voor de hardware en de installatie van het EMS.

Daarnaast betaal je jaarlijks licentiekosten aan de EMS-leverancier. Die licentiekosten variëren en hangen onder andere af van de functionaliteit en capaciteit van je EMS. Energytrend kent alle beschikbare EMS-systemen en hun prijsstructuren. We zoeken voor jou de best passende en voordeligste oplossing. Je krijg een duidelijke offerte, zodat je precies weet waar je aan toe bent.

Heb je een complexer energievraagstuk en wil je bijvoorbeeld installaties of machines koppelen waarvoor geen standaardkoppeling bestaat? Dan liggen de installatie- en implementatiekosten hoger. Energytrend geeft je ook dan graag inzicht, waarbij we voor jou zoeken naar de beste maatwerkoplossing.

Hoelang duurt het om een EMS te implementeren?

Als je voor een standaardoplossing kiest, kan je vaak al binnen zo’n 6 weken gebruikmaken van jouw EMS. In die tijd:

  • voeren we een quick scan op locatie uit
  • vergelijken we alle universele EMS’en voor je
  • adviseren we je over het beste EMS-systeem voor jouw bedrijf
  • doen we de technische werkvoorbereiding
  • installeren we het EMS en maken we de noodzakelijke koppelingen
  • testen we het EMS zorgvuldig

De installatie en implementatie zelf duurt meestal slechts 1 dag. De impact op je bedrijfsvoering is minimaal. Heb jij een complexere technische infrastructuur of wensen met betrekking tot het EMS? Dan duren de werkvoorbereiding (o.a. uitdenken en maken van koppelingen) en de installatie en implementatie langer. Na de quickscan krijg je van ons een voorstel met een concrete planning.

Energytrend als jouw EMS-partner

Wil je meer weten over EMS’en of hoe een EMS voor jou kan werken? Neem dan contact op. Eén van onze adviseurs denkt graag mee over energiemanagement binnen jouw bedrijf.